Η χθεσινοβραδινή ανακοίνωση του προέδρου Τραμπ σχετικά με τις κυρώσεις στο Ιράκ σκόρπισε ανασφάλεια στην Δύση και σε ολόκληρο τον κόσμο. Αλλά η οικονομική ανασφάλεια που προκάλεσε είναι μεγαλύτερη, καθώς η απόφαση του Αμερικάνου προέδρου:
-επιδεινώνει τις ήδη τεταμένες σχέσεις των ΗΠΑ με τους Ευρωπαίους και την Κίνα
-κλονίζει οικονομικές συμμαχίες που είχαν επιτευχθεί τα προηγούμενα χρόνια, όπως για παράδειγμα αυτή της Ρωσίας με την Σαουδική Αραβία για το θέμα του ελέγχου της παραγωγής πετρελαίου.
-επηρεάζει αρνητικά την αγορά ενέργειας και την παγκόσμια ανάπτυξη.
Οι Ευρωπαίοι, όπως δηλώνουν, δεν πρόκειται να ακολουθήσουν τις ΗΠΑ και θα παραμείνουν πιστοί στην συμφωνία. Προφανώς, τα οικονομικά συμφέροντα της Δύσης είναι πολύ ισχυρά για να τα παραβλέψουν για χάρη των ΗΠΑ. Αυτή, όμως, είναι μια εύκολη ανάγνωση για την στάση των Ευρωπαίων. Η άλλη, η πιο σύνθετη, είναι ότι οι Ευρωπαίοι έχουν ήδη ανοικτή αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ του κ. Τραμπ για την επιβολή δασμών στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, και σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελαν να χάσουν μια ακόμα σημαντική αγορά όπως είναι του Ιράν. Σημειώνεται ότι η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο πραγματοποιούν εξαγωγές που αθροιστικά υπερβαίνουν τα 15 δισ. ευρώ. Από την άλλη πλευρά, η παρουσία του Ιράν στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου εξασφαλίζει μια ισορροπία.
Αλλά και οι Κινέζοι, για τους οποίους το Ιράν είναι σημαντικός εμπορικός εταίρος, δεν έχουν κανένα λόγο να στηρίξουν την απόφαση του Τραμπ. Μάλιστα, το Πεκίνο έχει επιπλέον λόγους να αντιταχθεί στην απόφαση του Αμερικανού προέδρου. Για την Κίνα, το Ιράν έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στο εμπορικό σχέδιο για την Πρωτοβουλία «Μια Ζώνη, Μια Οδός», ο σύγχρονος Δρόμος του Μεταξιού. Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι ο κ. Τραμπ απειλεί με επιβολή δασμών και ποσοστώσεων στις κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
Το Ιράν, όμως, είναι σημαντικός οικονομικός -και όχι μόνο- εταίρος και της Ρωσίας. Η Μόσχα ήδη υφίσταται αμερικανικές οικονομικές κυρώσεις λόγω της προσάρτησης της Κριμαίας και της συνεχιζόμενης εμπλοκής της στις συγκρούσεις στην ανατολική Ουκρανία, και για αυτήν η ιρανική αγορά είναι σημαντικός εξαγωγικός προορισμός.
Όλα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το ιρανικό ζήτημα μπορεί να αποδειχθεί η θρυαλλίδα για ένα γενικευμένο παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο.
Η προοπτική αυτή γίνεται φανερή στις δηλώσεις κορυφαίων αξιωματούχων της ΕΕ αλλά και της Ρωσίας, οι οποίες έγιναν μετά το διάγγελμα του Τραμπ. Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χαϊκό Μάας, είπε ότι η Γερμανία δεν θα εγκαταλείψει την συμφωνία του Ιράν. Η γερμανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να υποστηρίζει την «σημαντική συμφωνία» που βελτιώνει την ασφάλεια τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στον κόσμο, δήλωσε. Το γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι αντιπρόσωποι από την Γαλλία, την Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο θα συναντηθούν με Ιρανούς εκπροσώπους την ερχόμενη Δευτέρα. Ταυτόχρονα, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία ζήτησαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες να μην θέσουν εμπόδια στα κράτη που θα παραμείνουν πιστά στην συμφωνία, και παρότρυναν το Ιράν να «επιδείξει αυτοσυγκράτηση» και να συνεχίσει να εκπληρώνει τις δικές του υποχρεώσεις. Η Federica Mogherini, επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε την Τρίτη ότι: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη να ... προστατεύσει τις οικονομικές επενδύσεις της». Από την πλευρά της, η Ρωσία -σύμμαχος του Ιράν στην Συρία-, δήλωσε ότι είναι «βαθιά απογοητευμένη» από τη μονομερή απόφαση του Τραμπ.
Η προοπτική ενός οικονομικού μετώπου που θα αμφισβητεί την κυριαρχία των ΗΠΑ είναι ορατή ακόμα και μέσα στην χώρα. Η ανησυχία αυτή μπορεί να ερμηνεύσει τις έντονες αντιδράσεις από τους Δημοκρατικούς. Σημειώνεται ότι ο Ομπάμα, σε δήλωση που δημοσιεύτηκε στην σελίδα του στο Facebook, χαρακτήρισε την απόφαση του Τραμπ ως «άστοχη».
Στην πραγματικότητα, οι μόνοι που έχουν απομείνει να υποστηρίζουν τον κ. Τραμπ είναι το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, χαιρέτισε την «ιστορική κίνηση» του Τραμπ, χαρακτηρίζοντας την συμφωνία ως «Συνταγή για καταστροφή. Καταστροφή για την περιοχή μας, καταστροφή για την ειρήνη του κόσμου». Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εξήραν επίσης την ανακοίνωση του Τραμπ.
«Το Ιράν χρησιμοποίησε τα οικονομικά οφέλη από την άρση των κυρώσεων για να συνεχίσει τις δραστηριότητές του που αποσταθεροποιούν την περιοχή. Αυτό έγινε με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων και την υποστήριξη τρομοκρατικών ομάδων», δήλωσε το Υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας. Ο Anwar Gargash, υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, δήλωσε ότι η συμφωνία «θα είχε οδηγήσει σε μια περιφερειακή πυρηνική ένταση, καθώς υπάρχει ελάχιστη εμπιστοσύνη στις προθέσεις του Ιράν».
Ο φόβος της δημιουργίας ενός μεγάλου οικονομικού συνασπισμού εναντίον της πολιτικής των ΗΠΑ, όπως είχαν επισημάνει στο παρελθόν πολλοί μετριοπαθείς σύμβουλοι του Αμερικανού προέδρου, ίσως ήταν η αιτία που ο κ. Τραμπ είχε καθυστερήσει για πολλούς μήνες την αποχώρηση από την συμφωνία. Σήμερα, όμως, με τα «γεράκια» να έχουν επικρατήσει στον Λευκό Οίκο, οι αντιστάσεις έγιναν ηπιότερες και πλέον αυτό που απομένει είναι αν τελικά θα επιβεβαιωθούν οι φόβοι των «περιστεριών».
- Log in to post comments
