Ψέμματα και αλήθειες για τις εκλογές

ΝΔ,ΣΥΡΙΖΑ, Τσίπρας, εκλογές

Μπορεί τις τελευταίες μέρες να εμφανίζεται όλο και πιο συχνά η πληροφορία ότι οι εκλογές θα γίνουν το φθινόπωρο του 2019, αλλά η αλήθεια είναι ότι ακόμα όλα παίζονται. Αιτία; Τα ανοικτά μέτωπα που υπάρχουν και τα οποία θα καθορίσουν τις εξελίξεις και τις τελικές αποφάσεις για τον χρόνο των εκλογών.

Καταρχήν υπάρχει η περικοπή των συντάξεων. Η δέσμευση της κυβέρνησης Τσίπρα είναι να γίνει νέα οριζόντια περικοπή τους στις αρχές του 2019 ώστε να εξοικονομηθούν δαπάνες που αναλογούν στο 1% του ΑΕΠ. Η κυβέρνηση έχει ζητήσει την μετάθεση της εφαρμογής του μέτρου κατά ένα χρόνο ενώ συζητά και το εξάμηνο. Ως επιχείρημα προβάλλει το πλεόνασμα του 4,2% του ΑΕΠ και ότι αυτό παρέχει ένα ασφαλές "μαξιλάρι" το οποίο μπορεί να γίνει ανάχωμα σε ένα δημοσιονομικό εκτροχιασμό.

Από την άλλη πλευρά οι δανειστές -και κυρίως το ΔΝΤ και η Γερμανία- επιμένουν στην άποψη ότι θα πρέπει "να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα". Αυτό έγινε φανερό από τις δηλώσεις που έγιναν μετά την τελευταία  συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στην Σόφια. Εκεί συζητήθηκε το πλαίσιο εποπτείας μετά την ολοκλήρωση του Γ' Μνημονίου και έγινε σαφές στον Έλληνα υπουργό Οικονομικών ότι θα εφαρμοστεί ένα αυστηρότερο πλαίσιο επιτήρησης σε σχέση με εκείνα που ίσχυσαν σε Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρο και Ιρλανδία. Με δεδομένο ότι είχαν προηγηθεί οι ανακοινώσεις για το πλεόνασμα, αυτό ήταν μια σαφέστατη ένδειξη ότι πολύ δύσκολα θα αποδεχθούν αλλαγές στο χρονοδιάγραμμα των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί.

Αλλά στην Σόφια φαίνεται ότι "κάηκε" και ένα δεύτερο ατού της κυβέρνησης. Οι καπνοί φάνηκαν όχι από όσα έγιναν αλλά από εκείνα που δεν έγιναν. Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα τη ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους δεν απασχόλησε την προηγούμενη εβδομάδα τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης. Αυτό είναι μια σαφής ένδειξη ότι η συμφωνία-πακέτο "έξοδος-χρέος" που επιθυμούσε για τον Αύγουστο ο κ. Τσίπρας, απομακρύνεται καθώς τα δύο θέματα έχουν ήδη αποσυνδεθεί. Το πιθανότερο είναι ότι, συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους στην καλύτερη περίπτωση θα υπάρξει στο τέλος του χρόνου. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν ο κ. Τσίπρας προχωρήσει σε εκλογές το φετινό φθινόπωρο και τις χάσει, τότε η ελάφρυνση του χρέους θα είναι δώρο στην κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές. Αυτό ο κ. Τσίπρας με τίποτε δεν πρόκειται να το αποδεχθεί.

Υπάρχουν και κάποιοι αναλυτές που συνδέουν την υπόθεση του ελληνικού χρέους με την επιθυμία των Ευρωπαίων να γίνουν εκλογές στις καθορισμένες από το Σύνταγμα ημερομηνίες. Υπό το πρίσμα αυτό, χρησιμοποιούν το θέμα του χρέους ως μοχλό πίεσης. Φυσικά, όταν μιλάμε για δανειστές, δεν θα πρέπει να έχουμε την εικόνα ενός αρραγούς μετώπου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για παράδειγμα, έχει μια πιο πολιτική προσέγγιση σε σχέση με την ομάδα της Γερμανίας και των Κεντροευρωπαίων, η οποία θεωρείται αδιάλλακτη. Αλλά και η Γαλλία έχει διαφορετική προσέγγιση από την Γερμανία, και αυτό φάνηκε στις γαλλικές προτάσεις για το χρέος οι οποίες περιλαμβάνουν "ρήτρα ανάπτυξης", τις οποίες όμως απέρριψε με συνοπτικές διαδικασίες η γερμανική πλευρά.

ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ίσως ακούγεται ως παρακινδυνευμένο αλλά είναι αληθινό: Το τελευταίο πράγμα που μπορεί να επηρεάσει την απόφαση του κ. Τσίπρα για τον χρόνο των εκλογών είναι τα ελληνοτουρκικά. Στα εκλογικά σχέδια που καταστρώνει το Μέγαρο Μαξίμου η σχέση με τον ανατολικό γείτονα έχουν ήσσονα σημασία και αντιμετωπίζονται ως ένα αχνό σενάριο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για ανάγκες... απεγκλωβισμού. Αυτό, όμως, δεν ισχύει και το Σκοπιανό, το οποίο χαρακτηρίζεται ως ένα θέμα υψηλού "πολιτικού ενδιαφέροντος", καθώς μπορεί να επηρεάσει την εκλογική συμπεριφορά ευρύτερων ομάδων πληθυσμού με ανομοιογενή χαρακτηριστικά.

Εκτός όμως από τα μέτωπα των δανειστών και τα εθνικά ζητήματα υπάρχει και το εσωτερικό μέτωπο. Σε αυτό, τα ανοικτά θέματα είναι αρκετά αλλά αυτά  που κυριαρχούν είναι δύο, και  λειτουργούν ως "συγκοινωνούντα δοχεία":

Καταρχήν υπάρχει το θέμα της συνεργασίας με το Κίνημα Αλλαγής. Μια συμφωνία για άμεση αλλαγή του εκλογικού νόμου επί το αναλογικότερον θα προκαλέσει προβλήματα στη ΝΔ καθώς θα απελευθερώσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις οι οποίες κρύβονται σε αυτή. Αυτές οι φυγόκεντρες δυνάμεις και η στάση που θα ακολουθήσουν απέναντι στην σημερινή ηγεσία της ΝΔ είναι μια παράμετρος η οποία θα επηρεάσει τον εκλογικό σχεδιασμό του κ. Τσίπρα.

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΔ

Είναι πλέον κοινό μυστικό ότι στελέχη της ΝΔ -ενεργά αλλά και διαγραμμένα-κινούνται προς την κατεύθυνση σύστασης νέου πολιτικού φορέα. Αν σε αυτό το γεγονός προστεθούν και οι επιπτώσεις από την στάση που θα κρατήσουν οι υποψήφιοι κομμένοι από τα ψηφοδέλτια της ΝΔ (πληροφορίες φέρουν ότι 12-15 νυν βουλευτές αλλά και επιλαχόντες  δεν θα περιληφθούν σε αυτά), τότε συνειδητοποιεί κανείς ότι οι εσωκομματικές διενέξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μπορεί ανά πάσα στιγμή να κορυφωθούν. Αποχωρήσεις, διασπάσεις και νέοι πολιτικοί φορείς μπορεί να δυσκολέψουν  την αυτοδυναμία της ΝΔ. Στο σημείο αυτό μπαίνει και η σκανδαλολογία : Η υπόθεση NOVARTIS, οι σχέσεις με τον εφοπλιστή Μαρινάκη, οι υπεράκτιες εταιρείες αλλά και οι φάκελοι που βρίσκονται στο συρτάρι είναι "όπλα" τα οποία μπορεί να αξιοποιηθούν όχι τόσο από το εκλογικό μπαλκόνι όσο για να επηρεάσουν τις εξελίξεις στο στρατόπεδο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. 

Και η αλήθεια είναι  ότι ο κ. Τσίπρας, καλοβλέπει το πορτογαλικό μοντέλο το οποίο βασίζεται στην δημιουργία κυβερνητικής πλειοψηφίας από το δεύτερο κόμμα. Το ζητούμενο λοιπόν για τον Έλληνα πρωθυπουργό δεν είναι η πρωτιά -η οποία με μια ενιαία ΝΔ είναι δύσκολη- αλλά η "ψαλίδα" μεταξύ ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ καθώς και ο αριθμός των κομμάτων που θα εισέλθουν στην Βουλή. Είναι γνωστό ότι όσο αυξάνεται ο αριθμός των κομμάτων με κοινοβουλευτική παρουσία τόσο ψηλώνει ο πήχης για την αυτοδυναμία.

Όλα αυτά τα ανοικτά ζητήματα, τα οποία για ένα τακτικιστή όπως είναι ο κ. Τσίπρας, είναι πολύ σοβαρά για να τα προεξοφλήσει και να τα αγνοήσει. Από την άλλη πλευρά, όμως, καθιστούν τις δηλώσεις για τον χρόνο των εκλογών απλώς "κουβέντες για εσωτερική κατανάλωση".