Στα παζάρια του Ερντογάν και το Κυπριακό

Ερντογάν

Τα ενδεχόμενα τουρκικά σχέδια για τη δημιουργία επίσημης ναυτικής βάσης στο βόρειο τμήμα της Κύπρου τροφοδοτούν σενάρια για τα σχέδια του Ερντογάν στο νησί. Σύμφωνα με δημοιογραφικές πληροφορίες συγκεκριμένες προετοιμασίες δεν έχουν παρατηρηθεί. Ούτως ή άλλως τουρκικά πολεμικά πλοία χρησιμοποιούν το λιμάνι της Αμμοχώστου. Το σίγουρο είναι ότι η Τουρκία δεν χρειάζεται ναυτική βάση στην βόρεια Κύπρο εκτός και αν αυτό αποτελεί ένα διαπραγματευτικό τέχνασμα του τούρκου πολέμου στα πλαίσια της κλιμάκωσης της ενεργειακής πολιτικής ή ακόμα και αντίποινα για την χορήγηση αδείας χρήσης των κυπριακών λιμανιών σε πολεμικά πλοία της Δύσης.

Ένα ακόμα σενάριο θέλει τις κινήσεις του Σουλτάνου να εντάσσονται στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων για την την επίλυση του Κυπριακού. Οι πολύπλοκες διαπραγματεύσεις διακόπηκαν το 2017 λίγο πριν την επίτευξη λύσης. Και όπως εκτιμούν αναλυτές σε περίπτωση που ξεκινήσει νέος γύρος θα τεθούν στο τραπέζι τα πιο ουσιώδη ζητήματα‘ Πιθανός θεωρείται ένας νέος γύρος πριν το τέλος της χρονιάς, διότι εκπνέει η εντολή για την αποστολή του ΟΗΕ στη Μεγαλόνησο και οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις να μην ανανεωθεί. Παράλληλα  αναμένεται η έκθεση της απεσταλμένης του ΟΗΕ Τζέιν Λιούτ μετά από επαφές με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.Στη βάση αυτών των εκτιμήσεων ο κ. Γκουτέρες θα υποβάλει τον Οκτώβριο δική του έκθεση στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Σε περίπτωση που καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι προοπτικές για την επανέναρξη συνομιλιών είναι αρνητικές ενδεχομένως να προτείνει τα Ηνωμένα Έθνη να σταματήσουν τις προσπάθειες τους για επίλυση του Κυπριακού. Ο κ. Χριστοδουλίδης ελπίζει ότι αυτό το σενάριο δεν θα γίνει πραγματικότητα και εκφράζει την ελπίδα ότι μέσα από την αποστολή της κ. Λουτ να διερευνήσει τις διαθέσεις των εμπλεκόμενων πλευρών θα διαμορφωθούν οι συνθήκες για την επανέναρξη των συνομιλιών.

Παράλληλα όμως τονίζει πως « η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση του Κυπριακού. Είναι μια επικίνδυνη κατάσταση και για εμάς και για τους τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας. Για αυτό το λόγο θα πρέπει να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις από εκεί που έμειναν στο Γκραν Μοντανά . Θεωρούμε ότι, ναι, η λύση είναι ένας εφικτός στόχος ειδικότερα αν η ΕΕ στείλει το ξεκάθαρο μήνυμα και προς τα  Ηνωμένα  Έθνη αλλά και προς όλους τους ενδιαφερόμενους ότι έχει τις λύσεις στα σημεία διαφωνίας μας.Σε περίπτωση που δεν καρποφορήσουν οι προσπάθειες του ΟΗΕ τι απομένει – «βελούδινο διαζύγιο», δηλαδή μια συμφωνημένη διχοτόμηση;  Ο κ. Χριστοδουλίδης απορρίπτει αυτή τη λύση: «Δεν θεωρούμε ότι η διχοτόμηση της Κύπρου αποτελεί επιλογή για κανέναν – ούτε για εμάς, ούτε για τους Τουρκοκύπριους. Ο στόχος μας είναι ένας, είναι ξεκάθαρος και αφορά την επανένωση της πατρίδας μας. Θεωρούμε ότι η ΕΕ μπορεί να δώσει λύσεις. Επικεντρωνόμαστε  στο στόχο μας που δεν είναι τίποτε άλλο από την επίλυση του Κυπριακού στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων (του ΟΗΕ) και των αρχών και αξιών της ΕΕ.

Σε κάθε περίπτωση η  ιδέα μιας πιθανής αποχώρησης των κυανοκράνων αναγκάζει την κυπριακή Κυβέρνηση να αντιμετωπίσει την παρούσα κατάσταση. Η προοπτική μιας επανένωσης του νησιού, είτε ως συνομοσπονδία είτε ως ομοσπονδία δύο ανεξάρτητων κρατών θα μπορούσε να είναι μια ακόμα εξήγηση για τα τουρκικά σχέδια. Το ζητούμενο για την Τουρκία θα ήταν να δημιουργήσει στο βόρειο τμήμα μια ναυτική βάση, όπως εκείνη που διαθέτουν οι Βρετανοί. Αυτό θα αποτελούσε μήνυμα για μια νέα δυναμική στις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε τέλμα.
Πάντως,  ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας όταν επισκέφθηκε  την Τουρκία  είχε θέσει στους συνομιλητές του το ζήτημα της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού. Το ίδιο αίτημα πρόκειται να θέσει η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ στον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερτνογάν κατά την επικείμενη επίσκεψη του στο Βερολίνο. Το Κυπριακό βρέθηκε όμως και στο επίκεντρο των συνομιλιών των υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας και της Ολλανδίας κατά την επίσκεψή τους στη Λευκωσία .