Αν καταφέρνεις σε τρία μόλις χρόνια να πείθεις τους ευρωπαίους ηγέτες ότι δεν είσαι "λαϊκιστής" όπως πίστευαν αλλά ένας "πραγματιστής" πολιτικός, ο οποίος μπορεί και θέλει να εφαρμόσει τις πολιτικές τους στην Ελλάδα, τότε αυτό σημαίνει ότι είσαι ένας "αξιόπιστος συνομιλητής" . Υπο το πρίσμα αυτό , η συμφωνία του Eurogroup αποκτά άλλες διαστάσεις. Δεν είναι λίγοι εκείνοι μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ που θεωρούν ότι η συμφωνία της 21ης Ιουνίου δεν είναι τίποτα άλλο, παρά η τελική πράξη αποκήρυξης της Αριστεράς, καθώς ουσιαστικά με αυτή μπορεί να κλείνει ο κύκλος των Μνημονίων αλλά ανοίγει ένας άλλος, πολύ μεγαλύτερος: "ο κύκλος της πλήρους εκχώρησης της οικονομικής και πολιτικής αυτοτέλειας της χώρας".
Σε κατ' ιδίαν συναντήσεις, κορυφαία στελέχη του κυβερνώντος κόμματος λένε ότι η περίφημη διαπραγματεύση των κ.κ. Τσίπρα,Τσακαλώτου, δεν είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο απο το να ανταλλαθούν τα παλιά χρέη με νέα χρέη. Ουσιαστικά η συμφωνία είναι μία αποδοχή -και δέσμευση συνάμα- της ελληνικής Κυβέρνησης, ότι η η Ελλάδα θα συνεχίσει να παράγει πλεονάσματα για τα επόμενα τριάντα χρόνια. Αυτό αντιβαίνει τη λογική και καταργεί όλες τις "κόκκινες γραμμές" που έχει θέσει η Αριστερά, επισημαίνουν. Οι παραδοχές για τους ρυθμούς ανάπτυξης θα αποδειχθούν ανεφάρμοστες και αυτό θα σημάνει ότι μέχρι το 2060 η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων θα εξακολουθήσει να υφίσταται την αποπνικτική υπερφορολόγηση και τη συρρίκνωση του εισοδήματός της.
Μέχρι το 2022 η χώρα θα είναι υποχρεωμένη να κινηθεί σε καθεστώς εξαιρετικά σκληρής λιτότητας, με πρωτοφανή πλεονάσματα που σημαίνουν συνεχή φορολογική πίεση και ελάχιστο δημοσιονομικό χώρο για παροχές και ελαφρύνσεις προς τα στρώματα που έχουν χτυπηθεί ανελέητα. Θα πρέπει επίσης να εφαρμόσει τα μέτρα περικοπής των συντάξεων το 2019 και κατόπιν τα μέτρα μείωσης του αφορολόγητου. Θα πρέπει τέλος να συνεχίσει να εφαρμόζει σειρά δομικών νεοφιλελεύθερων αλλαγών, υπό την εποπτεία των δανειστών. Με τόσο μεγάλη πίεση στην ενεργό ζήτηση, η ετήσια ανάπτυξη όλο αυτό το διάστημα πολύ δύσκολα θα ξεπεράσει το 2%.
Παράλληλα η χώρα θα δοκιμάσει να δανείζεται τακτικά από τις ανοιχτές αγορές. Για τα πρώτα δύο περίπου χρόνια το ‘μαξιλάρι’ προσφέρει μια κάλυψη, αλλά τα επιτόκια παγκοσμίως είναι στην ανοδική φάση του κύκλου, ο δανεισμός των αναπτυσσομένων χωρών είναι και πάλι τεράστιος και τα χρηματιστήρια είναι σε έξαρση. Για μια χώρα με την αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας και με χρέος περίπου 180% του ΑΕΠ, η έξοδος στις συνθήκες αυτές είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένη. Ανά πάσα στιγμή τα επιτόκια μπορεί να γίνουν απαγορευτικά και ο δανεισμός να καταστεί ανέφικτος.
Μακροπρόθεσμα τέλος, η εικόνα είναι τελείως απογοητευτική. Το πολυθρύλητο ‘ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης’ ήταν μια άσκηση επί χάρτου για να πειστούν οι δανειστές ότι η κυβέρνηση θα είναι πολύ αυστηρή στα δημοσιονομικά, με την ελπίδα ότι κάτι θα μας δώσουν στο χρέος, ώστε να υπάρξει κάποια μακροπρόθεσμη προοπτική ανάπτυξης. Δεν έγινε απολύτως τίποτα και η προοπτική που εμφανίζεται είναι τραγική. Η Ελλάδα έχει αρνητική καθαρή αποταμίευση και ένα τραπεζικό σύστημα που μειώνει τις πιστώσεις κάθε χρόνο. Οι επενδύσεις δεν έχουν καμία δυναμική, ενώ η ελπίδα ότι θα έρθουν ξένες επενδύσεις που θα αλλάξουν τα πράγματα, είναι απλώς ευχολόγιο. Πάνω απ’ όλα, η χώρα χάνει συνεχώς το καλύτερα εκπαιδευμένο κομμάτι του εργατικού της δυναμικού, ιδίως τη νεολαία. Η Ελλάδα μετατρέπεται σταθερά σε χώρα γερόντων, με τεράστιο χρέος και εξαιρετικά αντιαναπτυξιακές πολιτικές, που πηγάζουν από την εξυπηρέτηση του χρέους.
Τα ίδια στελέχη επισημαίνουν ότι η συμφωνία του Ιουνίου 2018 για το χρέος, είναι δυσμενέστερη απο εκείνη του Μαϊου 2016. Συγκεκριμένα, τον Μάιο του 2016 η συμφωνία περιελάμβανε βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Συγκεκριμένα:
1. Να βελτιωθεί τεχνικά η σειρά των αποπληρωμών για το χρέος προς το EFSF,
2. Να γίνουν τεχνικές αλλαγές στη χρηματοδότηση του EFSF/ESM ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος από πιθανή άνοδο των επιτοκίων και,
3. Να μην πληρωθούν τόκοι για το 2017 στο ποσό που είχε χρησιμοποιηθεί για επαναγορά χρέους κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Μνημονίου (ένα μικρό ποσό, λίγο πάνω από 11 δις).
Ταυτόχρονα το Γιούρογκρουπ προέβλεψε και μεσοπρόθεσμα μέτρα, τα οποία θα εφαρμόζονταν εάν και όταν το Τρίτο Μνημόνιο ολοκληρωνόταν με επιτυχία. Συγκεκριμένα:
1.Την πλήρη κατάργηση των τόκων για το ποσό που είχε χρησιμοποιηθεί για επαναγορά χρέους στη διάρκεια του Δευτέρου Μνημονίου.
2.Την επιστροφή των κερδών από τα ομόλογα της ΕΚΤ και του ESM.
3.Τη χρήση τυχόν αδιάθετων κονδυλίων του Τρίτου Μνημονίου για να αποπληρωθούν παλαιότερα χρέη κι έτσι να γίνει ελάφρυνση των συνολικών τόκων.
4.Επιμήκυνση και αλλαγές στις πληρωμές των τόκων του χρέους προς το EFSF (που είναι περίπου το ένα τρίτο του συνολικού χρέους της Ελλάδας), ώστε να υπάρξει ελάφρυνση.
Τον Ιούνιο 2018, η συμφωνία που υπεργράφη προβλέπει:
Πρώτο, την κατάργηση της πληρωμής τόκων για το περίφημο ποσό που είχε χρησιμοποιηθεί για να γίνει η επαναγορά χρέους με το Δεύτερο Μνημόνιο.
Δεύτερο, την επιστροφή των κερδών από τα ομόλογα της ΕΚΤ και του ESM.
Τρίτο, για το χρέος προς το EFSF, την επέκταση της περιόδου χάριτος κατά δέκα χρόνια (δηλαδή μέχρι το 2032) και την επιμήκυνση της μέσης ωρίμανσης επίσης κατά δέκα χρόνια.
Συμφωνήθηκε όμως να πάρει η Ελλάδα την πέμπτη και τελευταία δόση του προγράμματος, ύψους 15 δις, από τα οποία τα 5,5 δις θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για διευκόλυνση της εξυπηρέτησης του χρέους (ίσως για αποπληρωμή ενός μέρους του χρέους προς το ΔΝΤ) και τα 9,5 δις για να σχηματιστεί το περιβόητο ‘μαξιλάρι’, που πλέον θα ξεπεράσει τα 24 δις, ώστε να βγει η χώρα στις αγορές. Όλα αυτά υπό την αυστηρή προϋπόθεση ότι η χώρα θα έχει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% μέχρι το 2022 και 2,2% κατά μέσο όρο μέχρι το 2060! Και φυσικά θα υπάρξει ‘ενισχυμένη εποπτεία’ με τέσσερις επισκέψεις το χρόνο, καθώς και σταδιακή επιστροφή των κερδών από τα ομόλογα της ΕΚΤ και του ESM – με αιρεσιμότητα – ώστε να τηρείται το πλαίσιο.
Κοντολογίς λένε, ο κ. Τσίπρας και ο κ. Τσακαλώτος υπέγραψαν και δέσμευσαν τη χώρα με μία συμφωνία η οποία δεν προβλέπει τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που είχαν προταθεί στη συμφωνία του Μαΐου του 2016. Δεν υπήρξε δηλαδή συμφωνία να χρησιμοποιηθεί ένα σοβαρό ποσό από τα αδιάθετα κονδύλια του Τρίτου Μνημονίου για να γίνει αποπληρωμή άλλων, ακριβότερων χρεών ώστε να υπάρξει συνολική ελάφρυνση.
Πρός το παρόν η κριτική για τη συμφωνία είναι ...βουβή καθώς στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζουν ότι "κόμμα είναι ο Τσίπρας". Και η διαπίστωση αυτή τους κάνει ιδιαίτερα επιφυλακτικούς στο να ασκήσουν δημόσια κριτική στον Αρχηγό, ο οποίος άλλωστε θα έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στην κατάρτιση των ψηφοδελτίων στις επόμενες εκλογές. Με βάση λοιπόν όλα αυτά, κάθε σκέψη για ανταρσία μετατίθεται για την επομένη των εκλογών και με την προϋπόθεση ότι το αποτέλεσμα θα αμφισβητεί τον κ. Τσίπρα.
- Log in to post comments
