Πυρηνικοί εξοπλισμοί: Τριάντα ένα χρόνια πίσω

 INF

Στις 8 Δεκεμβρίου 1987, οι σημαντικές προσπάθειες που είχαν καταβληθεί απέδωσαν καρπούς. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρήγκαν και ο Σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ συνυπέγραψαν στην Ουάσιγκτον την Συμφωνία INF.

Αμφότερες οι πλευρές ανέλαβαν την υποχρέωση να εξουδετερώσουν τους πυρηνικούς πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς και να μην κατασκευάσουν νέους στο εξής. Η συμφωνία ισχύει από την κύρωσή της, τον Ιούνιο του 1988. Η συμφωνία  δεν μεριμνούσε μόνον για έλεγχο των εξοπλισμών, αλλά έθεσε στο περιθώριο μια ολόκληρη σειρά επικίνδυνων πυραυλικών συστημάτων. Τα δύο κράτη κατέστρεψαν συνολικά 2.692 πυραύλους -846 η αμερικανική πλευρά και 1846 η σοβιετική. 

Σήμερα, για τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν ενδέχεται να είναι κάτι σαν επανάληψη. Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας ρεπουμπλικάνος πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοινώνει ότι θα εγκαταλείψει μια σημαντική συμφωνία για τον έλεγχο των εξοπλισμών ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Μόσχα. Τον Δεκέμβριο του 2001, ο Βλαντιμίρ Πούτιν άκουσε τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο να αναγγέλλει την έξοδο των ΗΠΑ από την Συμφωνία Αντιβαλλιστικών Πυραύλων ABM, την οποία είχαν συνυπογράψει ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση στην καρδιά του Ψυχρού Πολέμου, το 1972. Ο Πούτιν είχε χαρακτηρίσει ως λάθος του Μπους την εν λόγω κίνηση, συμπληρώνοντας πάντως ότι η απόφαση του Αμερικανού τότε προέδρου δεν συνιστά απειλή για την ασφάλεια της Ρωσίας. Έτσι, παρά την έξοδο των ΗΠΑ από την Συμφωνία ABM, αμφότερες οι χώρες περιόρισαν τα οπλοστάσιά τους.

Σχεδόν 17 χρόνια αργότερα, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από την Συμφωνία INF για τα πυρηνικά όπλα μεσαίου βεληνεκούς. Το εάν η διαφαινόμενη απόσυρση της Ουάσιγκτον και από αυτή την συμφωνία κυλήσει με παρόμοια ανώδυνο τρόπο, όπως είχε συμβεί το 2001, είναι αβέβαιο. Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του 2001 οι ΗΠΑ θεώρησαν ότι οι κύριες απειλές κατά της αμερικανικής ασφάλειας προέρχονται από το Ιράκ, το Ιράν και άλλες μουσουλμανικές χώρες. Η Ρωσία είχε εξελιχθεί στο μεταξύ σε σύμμαχο των ΗΠΑ. Αυτό το στάτους, όμως, έπαψε να ισχύει για την Ρωσία το αργότερο μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα. 

Ο Ντόναλντ Τραμπ διατύπωσε την πρόθεση των ΗΠΑ να κατασκευάσουν νέους βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς εάν δεν καταστεί δυνατή η υπογραφή μιας διάδοχης συμφωνίας μετά την INF, στην οποία θα συμμετείχε εκτός της Ρωσίας και η Κίνα. Με αυτήν την κίνηση, η Ουάσιγκτον επιχειρεί να λάβει υπόψη της τις γεωπολιτικές εξελίξεις από την εποχή του ψυχροπολεμικού διπόλου ΗΠΑ – Σοβιετικής Ένωσης. Οι ΗΠΑ λαμβάνουν ιδιαίτερα υπόψη τους τις εδαφικές διεκδικήσεις του Πεκίνου στην Νοτιοκινεζική Θάλασσα και τις αξιώσεις που θέτει με ολοένα πιο επιθετικό τρόπο έναντι των γειτόνων της.

Οι ΗΠΑ θέτουν ζήτημα κατάργησης της Συμφωνίας INF, εάν δεν είναι δυνατή η διεύρυνση της ισχύος της με την συμπερίληψη κρατών όπως η Κίνα και η Ινδία. Γεγονός είναι, πάντως, ότι στο διάστημα του Ψυχρού Πολέμου είχαν αποτύχει παρόμοια εγχειρήματα.
 

Tags